Насычанай на падзеі з беларускім акцэнтам выдалася сярэдзіна ліпеня на Падляшшы. Спачатку ў Беластоку адбылося ўрачыстае адкрыццё Сквера Вольнай Беларусі, а потым каля вёскі Гарадок прайшоў ужо трэці па ліку фестываль абуджаных «Тутака».
«Наданнем частцы вуліцы Электрычнай назвы «Сквер Вольнай Беларусі», дзе знаходзіцца толькі адзін будынак – Генеральнае консульства Рэспублікі Беларусь – мы праяўляем салідарнасць з беларускім народам, які абраў сваім прэзідэнтам Святлану Ціханоўскую і зараз церпіць рэпрэсіі ад лукашэнкаўскай улады», – заявіў журналістам мэр Беластока Тадэвуш Трускаляскі перад урачыстым адкрыццём новай тапанімічнай адзінкі горада.
«Народ выбраў спадарыню Святлану Ціханоўскую як прэзідэнта. Потым наступілі жорсткія рэпрэсіі. Пры Лукашэнку гэта дзяржава ніколі не была дэмакратычнай, але цяпер парушыла ўсе нормы. І ведаем, што гэта дзяржава пад Пуціным, пад расійскім ботам. Мы хочам паказаць, што помнім аб Вольнай Беларусі, што помнім пра беларусаў, якія змагаюцца за тую Вольную Беларусь, пра тых, якія атрымалі шматгадовыя тэрміны зняволення, ну і таксама хочам паказаць, што на гэтым кавалачку Беластоку мы маем вольную Беларусь», – адзначыў граданачальнік.
Нагадаю, што Сквер Вольнай Беларусі з’явіўся ў выніку канфлікту інтарэсаў. Летась беластоцкія ўлады вырашылі з ініцыятывы беларускай дыяспары перайменаваць частку вуліцы Электрычнай, дзе стаіць консульства, у вуліцу Вольнай Беларусі. Пры гэтым нейкага сур’езнага апытання мясцовых жыхароў тых дамоў, чый адрас падлягаў змене, ніхто не праводзіў. У выніку адна з праціўніц перайменавання звярнулася ў суд і той стаў на яе бок, абавязаўшы мясцовыя ўлады вярнуць былую назву. Напрыканцы гэтага траўня беластоцкія дэпутаты прыдумалі новы варыянт – назваць Скверам Вольнай Беларусі частку вуліцы Электрычнай, дзе стаіць толькі адзін будынак – беларускае консульства. Ідэя спадабалася ўсім. У прыватнасці Святлане Ціханоўскай, якая з чальцамі свайго Аб’яднанага Пераходнага кабінета – Паўлам Латушкам і Алінай Коўшык – прыехала 14 ліпеня на ўрачыстае адкрыццё сквера.
«Гэта месца, безумоўна, заслугоўвае сваю назву, бо менавіта тут беларускі народ выходзіў, каб падтрымаць змаганне за вольную Беларусь. І сёння беларусы працягваюць сюды прыходзіць у знак салідарнасці з нашымі палітвязнямі, каб ушанаваць памяць ахвяр, памяць тых, хто закатаваны ў турме. А ўсім катам рэжыму я хачу сказаць, што вы ўсе панясеце адказнасць», – заявіла на адкрыцці сквера Святлана Ціханоўская.
Яна выказала падзяку польскім уладам, прадстаўнікі якой прысутнічалі на мерапрыемстве, а таксама свайму намесніку ў пераходным кабінеце Паўлу Латушку, які першапачаткова выказаў ідэю перайменавання. Святлана Ціханоўская назвала перайменаванне праявай салідарнасці польскага народу ў бок беларусаў, якія змагаюцца з лукашэнкаўскім рэжымам. У размове з журналістамі яна выказала спадзеў, што прыклад Беластока пераймуць і ў іншых месцах.
«Памятайце пра тое, што нам ёсць чым ганарыцца, што мы вольныя беларусы, якія заслугоўваюць вольнай краіны, якія атрымаюць гэтую краіну. Нашы ворагі робяць нас толькі мацней. Таму будзьма тутака, будзьма разам, будзьма беларусамі! Жыве Беларусь!» – заклікала спадарыня Аліна.
Адстойваць беларускія інтарэсы ў польскім парламенце намерана дзяячка культуры Яна Шостак, якая выйшла да прысутных у сваёй знакамітай сукенцы з партрэтамі палітвязняў і крыкам аб Беларусі. Дзяўчына абвясціла аб уступленні ў барацьбу за месца ў Сейме ад Падляшша і заклікала ахвотных дапамагчы ёй далучацца да гэтай барацьбы.
«Гэта быў вельмі-вельмі важны жэст салідарнасці. Не толькі пасыл беларусам, што ЗША з намі, але гэта пасыл і амерыканскім палітыкам, дыпламатам, што «вось я сустракаюся, я прызнаю, што ў Беларусі шмат праблем, калі ласка, працуйце. А далей ужо ўсе размовы ідуць на працоўны ўзровень і працуем з Сенатам, з астатнімі палітыкамі, медыя і гэтак далей», – распавяла Ціханоўская.
Сваімі ўражаннямі аб фестывалі з намі падзяліліся яго госці.
«Спадабалася, што ён існуе, бо я 16 год запар прыязджаю на гэта месца – раней на «Басовішча», цяпер на «Тутаку». Таму гэта для мяне гэта сакральнае месца і дата. Я за год сабе ў календары гэтыя даты бранірую і прылятаю з іншага краю планеты сюды. Мы з сябрамі раз на год сустракаемся тут, з некаторымі з іх мы бачымся выключна раз на год тут, з некаторымі часцей».
«Мне вельмі спадабалася, што тут ніхто не скрывае, тое, што зараз вельмі кепска Украіне. І яшчэ самае прыемнае, што Святлана Ціханоўская дзеля гэтага сваю працу кінула, прыехала да нас і зараз дапамагае. Спадабаўся Маляваныч, батлейка вельмі спадабалася, а яшчэ яго расповяды, як раней выглядала батлейка, як з’явілася самая першая. Я тут першы раз і яшчэ хачу прыехаць».
«Я тут упершыню. Мне ўвогуле спадабалася атмасфера, таму што лес, прырода. Гэта ўжо цягне разняволіцца неяк. А яшчэ кайфовая музыка, кайфовыя людзі. Усё супер!»
«Я тут першы раз і мне вельмі спадабалася. Усе знаёмыя практычна, а хто незнаёмы, то як адна сям’я. Усе ўсім дзеляцца, размаўляюць, дапамагаюць адзін аднаму. Вельмі добрая арганізацыя. Было вельмі прыемна бачыць нашых знакамітых беларусаў, усе вельмі добразычлівыя, можна фатаграфавацца, размаўляць. Толькі добрыя ўражанні».
Сваімі ўражаннямі падзяліўся і адзін з арганізатараў фестывалю, кіраўнік фонду Тутака Павел Станкевіч.
— Колькі па вашых падліках было наведвальнікаў фестываля?
— У пятніцу на намётавым полі было 2000 людзей. Цяпер у суботу ўвечары я яшчэ так не спраўджваў, але з раніцы мы перасоўвалі плот, стваралі большую прастору, якая хуценька напоўнілася, таму мы лічым, што было каля пяці тысяч чалавек.
— Гэты фестываль завяршаецца, напэўна, пачынаеце рыхтавацца да наступнага…
— Тое, што напэўна будзем планаваць, каб проста пашыраць маштаб фестывалю. Ёсць цудоўная навіна: пры сустрэчы маршалка Падляшскага ваяводства Артура Касіцкага са Святланай Ціханоўскай, дзе я таксама прысутнічаў, маршалак абяцаў, што фестываль атрымае адмысловае фінансаванне. Гэта азначае, што мы проста загадзя будзем ведаць прынамсі частку бюджэта, якая нам дазволіць пачаць працаваць практычна пасля закрыцця гэтага фэсту, – распавёў спадар Павел.
У сваю чаргу Святлана Ціханоўская ў суботу здзейсніла візіт у іншыя мясціны ваяводства. Так, яна наведала Музей малой айчыны ў Бельску Падляшскім, ушанавала памяць забітых беларусаў у вёсцы Залешаны, наведала помнік Кастусю Каліноўскаму ў Мастаўлянах.
Кульмінацыяй фестывалю стаў канцэрт яго другога дня. З вітальнымі словамі выступалі Павел Латушка, старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла (у відэазапісе), і канешне, Святлана Ціханоўская.
Падчас выступленняў музыкаў гледачы, каб лепш было відаць, станавіліся нагамі на лаўкі, дзе да гэтага сядзелі. Абутак, у адрозненні ад пратэстаў 2020 года, ужо ніхто не здымаў.
Comments are closed.